Παρασκευή 29 Αυγούστου 2014

"Ανάμνηση": Η καινούργια δουλειά του Τυνήσιου ουτίστα Ανουάρ Μπράχεμ

Ο Άνουαρ Μπράχεμ, ίσως ο πιο γνωστός μουσικός της Τυνησίας, παρουσίασε πρόσφατα την τελευταία του δουλειά στη σκηνή και εξέπληξε το κοινό με την μουσική ερμηνεία του πάνω στην Επανάσταση του Γιασεμιού, του 2011

της  Sarah Mersch (απόδοση στα ελληνικά filistina)

 Η ανάμνηση της εξέγερσης

"Souvenance" (Aνάμνηση) είναι ο τίτλος του νέου έργου που o  Άνουαρ Μπράχεμ παρουσίασε κατά την έναρξη του φετινού   Διεθνούς Φεστιβάλ Καρχηδόνας.  Ένα κοινό των πάνω από έξι χιλιάδες ανθρώπων, ήρθε να τον ακούσει εκείνο το βράδυ του Ραμαζανιού. Άλλωστε,ο Μπράχεμ εμφανίζεται σπάνια στην πατρίδα του.

Ο 56χρονος μουσικός, του οποίου η φήμη έχει εξαπλωθεί πολύ πέρα από τα σύνορα της Τυνησίας,  είχε έξι χρόνια να κυκλοφορήσει νέο άλμπουμ και είκοσι χρόνια να παίξει  στο αμφιθέατρο της Καρχηδόνας, προτιμώντας να παίζει σε μικρότερους χώρους.  Η αναμονή ήταν, επομένως, ακόμη μεγαλύτερη, και το έργο που ο Μπράχεμ επέλεξε για την περίσταση δεν ήταν καθόλου απλό.

Το άνοιγμα ήταν ελαφρύ και ελκυστικό: ήταν αυτό που ο κόσμος ήξερε από το πιο πρόσφατο άλμπουμ του. Αυτή τη φορά, εκτός από το κανονικό του τζαζ σχήμα με το μπάσο  (Bjorn Meyer), το μπάσο κλαρινέτο (Klaus Gesing) και το πιάνο (Francois Couturier), ο Μπράχεμ συνοδευόταν από την Ορχήστρα Δωματίου του Ταλίν. Ήταν προφανές ότι ο Μπράχεμ ήθελε να κρατηθεί πίσω, αφήνοντας χώρο για τους μουσικούς του. Ένα μεγάλο μέρος της μουσικής ακούγεται οικείο, σαν αυτά που έχουμε ακούσει από τον Μπράχεμ στο παρελθόν: υπάρχουν λίγες εκπλήξεις  και σταδιακά το αποτέλεσμα γίνεται απολαυστικό. Ξαφνικά όμως, ο τόνος αλλάζει.




Η ηρεμία και η θύελλα που ακολούθησε 

Μετά από μισή έως τρία - τέταρτα της ώρας, κάτι αλλάζει στη σκηνή: οι ήχοι γίνονται πιο δύσκολοι και δυνατοί. Ο Μπράχεμ παίρνει ξανά το τιμόνι στα χέρια του. Λίγο αργότερα, μια σιωπηλή ταινία τρεμοπαίζει ξαφνικά σε όλη την οθόνη πίσω από τις ορχήστρα: άνδρες και γυναίκες,  γιατροί και πολίτες συνωστίζονται σε ένα νοσοκομείο, τα σιωπηλά τους στόματα ουρλιάζουν. Σε μια λεζάντα στο τέλος διαβάζουμε:  "Νοσοκομείο Kasserine,  10 Ιανουαρίου 2011".   Εκείνο το βράδυ, τρεις ημέρες πριν φύγει ο ηγέτης της χώρας Μπεν Αλι , η πόλη στη δυτική Τυνησία έζησε τις χειρότερες μάχες που είχαν γίνει μέχρι εκείνη τη στιγμή,   με πολλούς θανάτους. Το κομμάτι που ακολουθεί περιλαμβάνει τους ήχους μιας διαδήλωσης, που μερικές φορές ίσα που ακούγονται μέσα από τα όργανα   των μουσικών. Η δομή του έργου αντανακλά την ιστορία της δημιουργίας του. Πριν από την αναταραχή στην Τυνησία, ο Μπράχεμ είχε αρχίσει να δουλεύει ένα νέο άλμπουμ. Στη συνέχεια, όταν ο δικτάτορας έφυγε, οι παράμετροι στην πατρίδα του είχαν μετατοπιστεί και ο μουσικός πήρε κάποιο χρόνο για να αναπροσδιορίσει τον εαυτό του.Χρειάστηκαν  εννέα μήνες μετά  τις εκλογές του 2011, για να βρεθεί σε θέση να συνεχίσει τη δουλειά του. Αυτό που ακολούθησε ήταν το "Souvenance" στην παρούσα μορφή του. Η διαφορά μεταξύ του ήρεμου, χαλαρού πρώτου μέρους και του πολύ πιο σκοτεινού, πιο ισχυρού δεύτερου μέρους, είναι ευδιάκριτη στην ακρόαση του έργου.

Άλλες φορές ήρεμος και συγκρατημένος και άλλες φορές σκοτεινός και ισχυρός: ο Τυνήσιος βιρτουόζος στο ούτι και συνθέτης Άνουαρ Μπράχεμ στη σκηνή στο Διεθνές Φεστιβάλ Καρχηδόνας 2014, στην Τυνησία. Ήταν η πρώτη φορά μετά από 20 χρόνια που ο Μπράχεμ έπαιξε στο αμφιθέατρο της πόλης.

Η πολιτικοποίηση της μουσικής

Δεν είναι η πρώτη φορά που ο Μπράχεμ αναφέρεται στην σύγχρονη ιστορία μέσα από τα έργα του. Στο προηγούμενο album του, "Τα εκθαμβωτικά μάτια της Ρίτα" (2008), αναφέρεται σε ένα ποίημα   του Παλαιστίνιου ποιητή Μαχμούντ Νταρουίς. Παρ' όλα αυτά, η επιρροή της επικαιρότητας δεν ήταν ποτέ τόσο σαφής οπτικά και ηχητικά, όπως είναι στο "Souvenance". Ο σαφής διαχωρισμός στη μέση του έργου και οι αλλαγές που γίνονται μέσα στα κομμάτια είναι τόσο προφανής στην ίδια τη σύνθεση, που το βίντεο και οι ηχογραφήσεις δεν ήταν απολύτως αναγκαία προκειμένου  να κατανοήσει κανείς το πλαίσιο. Παρά την προφανή έντασή του, ο Μπράχεμ, παίζει ομαλά με το συγκρότημά του. Ο Francois Couturier συμπληρώνει τους ήχους του ούτι με τη συνήθη συγκράτησή   του, ενώ ο μπασίστας, Bjorn Meyer, οδηγεί συνεχώς μπροστά το ρυθμό. Ο Μπράχεμ ανταλλάσσει συχνές, σχεδόν ανεπαίσθητες συνένοχες ματιές με τον Klaus Gesing, οι αντιδράσεις του οποίου, με το μπάσο κλαρινέτο του, είναι μερικές φορές λεπτές, μερικές φορές βίαιες. Η ορχήστρα δωματίου, ωστόσο, επανειλημμένα απειλεί να συντρίψει τις απαλές αποχρώσεις στο παίξιμο του Μπράχεμ, αφαιρώντας τον μερικές φορές τραχύ, σχεδόν ρουστίκ χαρακτήρα, του ούτι. Ο Μπράχεμ έχει προγραμματίσει πολλές συναυλίες στην Ευρώπη κατά τους επόμενους μήνες, πριν την κυκλοφορία του νέου του άλμπουμ.

Αρχική δημοσίευση: qantara.de


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Δείτε ακόμα