Συμφωνία της Βάρκιζας: Όλα για τη... νομιμότητα

Η υπογραφή της Συμφωνίας της Βάρκιζας. Καθιστοί οι τρεις εκπρόσωποι του ΕΑΜ/ΕΛΑΣ

Η συμφωνία της Βάρκιζας υπογράφτηκε στις 12 Φεβρουαρίου 1945 από την κυβέρνηση Πλαστήρα και το Εθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο. Η συνθήκη προέβλεπε:

• Δημιουργία των απαραίτητων συνθηκών για τη διεξαγωγή εκλογών και δημοψηφίσματος, που θα έκρινε την τύχη της μοναρχίας στην Ελλάδα.
• Διάλυση των ανταρτικών οργανώσεων.
• Παράδοση των όπλων του ΕΛΑΣ μέσα σε δύο εβδομάδες.
• Παραχώρηση αμνηστίας στους στρατιώτες του Ε.Λ.Α.Σ.

Τα αποτελέσματα της Συμφωνίας της Βάρκιζας ήταν:

• Η παράδοση μεγάλου τμήματος του οπλισμού του Ε.Λ.Α.Σ. (επίσης μεγάλο όμως μέρος παρέμεινε τελικά κρυμμένο).
• Μερικές μονάδες του ΕΛΑΣ, όπως και ο ηγέτης του Άρης Βελουχιώτης αρνήθηκαν να δεχτούν τη Συμφωνία και κατέφυγαν και πάλι στα βουνά. Το Κ.Κ.Ε. τους αποκήρυξε αμέσως.
• Τερματισμός της πρώτης φάσης του εμφυλίου πολέμου.

Ωστόσο, η Συμφωνία της Βάρκιζας περιείχε ουσιαστικές αδυναμίες και νομικά κενά, τα οποία σε συνδυασμό με την έλλειψη συνεννόησης ανάμεσα στις δύο πλευρές, τελικά οδήγησαν στην ουσιαστική ακύρωσή της. Υπήρχε, χαρακτηριστικά, η πιο κάτω σημαντική παράλειψη: Ενώ με τη συμφωνία της Βάρκιζας παραχωρούνταν αμνηστία στους αντάρτες του ΕΛΑΣ, δε λαμβάνετο πρόνοια για τα ποινικά αδικήματα που διαπράχθηκαν στην περίοδο των Δεκεμβριανών. Αυτή η παράλειψη θα έχει μοιραίες επιπτώσεις στις πολιτικές εξελίξεις στην Ελλάδα. Μετά την υπογραφή της Συνθήκης ξέσπασε η λεγόμενη Λευκή Τρομοκρατία και κύμα αντεκδικήσεων εναντίων των κομμουνιστών. Πάντως λόγω της συνθήκης το Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας παρέμεινε νόμιμο κατά τη διάρκεια του Ελληνικού Εμφυλίου Πολέμου έως τις 27/12/1947.


Πηγή: Φυλλάδιο μαθήματος Ιστορίας Γ' Λυκείου

Σημείωση από τη Διαχείριση του PB: Αφήνουμε το άρθρο ασχολίαστο, ας βγάλει ο καθένας τα δικά του συμπεράσματα για την ιστορία και το παρόν του ΚΚΕ. Τα δικά σας σχόλια και απόψεις, όμως, είναι ευπρόσδεκτα.